Yangın Güvenlik Sistemleri

Yangın Güvenlik Sistemleri

Yangınlar aniden ortaya çıkması ile bilinen tehlike durumlardan biridir. Çeşitli tedbirsizlikler ya da arızalara bağlı olarak oluşan yangınların yanı sıra doğal nedenlere bağlı olarak da yangınlar oluşabilir. Can ve mal kaybına neden olan yangınların önlenmesinde en önemli kural yangına neden olacak durumları ortadan kaldırmaktır. Yangının oluşmaması için gerekli önlemlerin alınmasının ardından dikkat edilmesi gereken bir diğer konu ise yangın güvenliğidir.

Yangın güvenliği olası yangınlarda ortamdaki yangına nasıl müdahale edileceği ve yangının tahribatlarından nasıl korunmak gerekir gibi konulara cevaplar vermektedir. Yangın güvenliği dünyada ve ülkemizde önem isteyen bir konu olduğu gibi çeşitli ekipmanların sağlanması konusunda da belirleyici kriterlere sahiptir.

Yangın Nedir? Çeşitleri Nelerdir?
Yangın maddelerin çevredeki ısı ve oksijenle reaksiyona girerek alev alması durumudur. Yanma reaksiyonunu oluşturan ana etmenler nesne, ısı ve oksijendir. Yangınlar yüksek ısıda oluştuğundan dolayı çevrede bulunan canlılara ve ortamdaki eşya ya da doğaya zarar verebilmektedir. Kontrol altına alınması gereken yangınlar kısa sürede geniş alanlara yayılabilir.

5 tip yangın çeşidi bulunmaktadır:

1. A Tipi Yangınlar: Kömür, odun gibi katı maddelerden oluşan yangınlardır.

2. B Tipi Yangınlar: Sıvılar nedeniyle oluşan yangınlardır. Benzin ve ya yağ gibi sıvılar bu tip yangınlara neden olurlar.

3. C Tipi Yangınlar: Yanıcı gazların ortaya çıkardığı yangın tipidir. Hava gazı, hidrojen, likit petrolün gazı bu tür yanıcı gazlara örnektir. Ayrıca elektrikli cihazlardan çıkan yangınlarda C tipi yangınlar arasında bulunmaktadır.

4. D Tipi Yangınlar: Sodyum, magnezyum, seryum gibi elementlerin metal ve alaşımların yanması ile ortaya çıkan yangınlardır.

5. F Tipi Yangınlar: Yemeklik yağ olarak bilinen hayvansal ve bitkisel yağları aşırı ısınması ile oluşan yangınlardır. Diğer yangın türlerine göre daha hızlı olan bu yangın çeşidinde yağın ısısı +/- 360 derece olarak belirlenmiştir.

Yanma yanıcı olan maddenin belirli ısı ve oksijene maruz kalması halinde alev alması ile oluşur. Yanma kimyasal bir reaksiyon olduğundan dolayı yanıcı maddede şekil ve yapı değişikliklerine yol açar. Ayrıca yanma yüksek sıcaklık olması halinde gelişir.

Yanma olayı eğer insan kontrolü altında olmadan ortaya çıkıyorsa ve tedbir alınması, korunulması gerekiyorsa buna yangın denir. Yani her yanma olayı bir yangın değildir. Yangının kontrolsüz olması, yanmaya neden olacak ısının yanıcı maddeye çeşitli yollarla ulaşarak yanma olayının büyümesidir.

Hangi Yangın Neyle Söndürülür?

A Tipi Yangınlar

A tip yangınlar söndürülmek istendiğinde yanan madde uzaklaştırılabilir ya da soğutucu özellikte olan su, buz gibi ürünler ile söndürülebilir.

B Tipi Yangınlar

B tip yangınlar söndürülmek istendiğinde ise sis halindeki su ile soğutulabilir ya da köpük, karbondioksit, kuru tozlar ile boğma yöntemi uygulanabilir.

C Tip Yangınlar

Gazların neden olduğu yangınların söndürülmesinde Halon 1301-1211 ve kuru kimyasal tozlar kullanılabilmektedir. Elektrikli cihaz yangınlarında ise elektrik bağlantısının kesilmesi ve karbondioksit gazı ile müdahale edilmesi gerekmektedir. Halon gazının zararlarından dolayı günümüzde HCF 227 söndürücü gazı kullanılabilmektedir.


D Tip Yangınlar

Bu tür yangınlar trimotoksin botoksin adı verilen madde ile söndürülebilmektedir. Aynı zamanda kum da bu tür yangınların sönmesine yardımcı olur. Yangına neden olan metal ya da alaşımda bulunan maddelere özel olarak hazırlanmış olan toz kimyasal ürünlerde bu tür yangınları söndürmede etkili olmaktadır.

 

F Tip Yangınlar

Yağların neden olduğu yangınların söndürülmesinde diğer yangın tiplerinde kullanılan maddelerin hiç biri etkili değildir. Yağların neden olduğu yangınları söndürmek için potasyum karbonat asetat içeriğine sahip kimyasal sıvıların kullanılması gerekir. Yağın yapısını önce soğutan bu söndürücü zamanla yağın sabunlaşmasına neden olmaktadır.

Yangın Söndürme Tüpü Zehirler Mi?

Yangın söndürmede kullanılan yangın söndürme tüpleri içerisinde su, karbondioksit, köpük, kuru kimyasal tozlar bulunan farklı türlerde üretilmektedir. Her biri farklı yangın tiplerini söndürmek amacıyla kullanılan yangın söndürme tüpleri insan sağlığına zarar vermeyen yapıdadır. Yangın söndürme tüplerinden çıkacak olan madde ne olursa olsun zehirleyici özelliği bulunmamaktadır.

Dünya çapında genel olarak halon gazı içeren yangın tüplerine alternatif olarak farklı yangın tüpleri kullanılabilmektedir. Halon gazının insanları zehirleme değil yangının önlenmesinde zararlı reaksiyonlar oluşturması sorun olarak kabul edilmektedir. Bu nedenle halon gazına alternatif olan ürünler kullanılmaktadır. Ayrıca doğru bir şekilde hazırlanmamış olan yangın söndürme tüplerinde sızıntı oluşabilmektedir. Özellikle karbondioksit içerikli tüpler insanlara zarar verebilmektedir. Bu sorunu önlemek için alanında uzman adreslerden yangın söndürme tüpü alınmalıdır.


Yangın Söndürme Tüpü KKT Nedir?

Yangın söndürme tüpleri kullanım amacına göre kendi içerisinde çeşitlere ayrılır. KKT yangın söndürme tüpü ise ‘’Kuru Kimyevi Tozlu’’ olan yangın tüplerini ifade etmek için kullanılmaktadır. ABC olarak kullanılan türleri yangının A, B ve C tipi olması durumunda kullanılabileceğini ifade eder. Amonyum fosfat içerikli olan bu tüpler 4 metre mesafeden yangına püskürtülmelidir. Genellikle 12 saniye içerisinde oksijenle ilişkiyi keserek yangını söndürmektedir.


Yangın Söndürme Tüpü Kaç Yıl Kullanılır?


Yangın söndürme tüplerinin yılda bir kez içerisinde bulunan maddenin kontrolünün yapılması gerekir. Yangınlar sonrası kullanılan yangın tüplerinin ise iç kısmı boşalacağı için yeniden doldurulmalıdır. Bir yıl içerisinde 2 kere kontrol edilmesi gereken yangın tüplerinde oluşacak deformeler ve sorunlar nedeniyle yangın tüpleri değiştirilebilir. Bunun dışında bir yangın tüpünün kullanımı düzenli bakımların yapılması halinde yıllar sürebilir.


Elektrik Yangınlarında Hangi Tüp Kullanılır?

Elektrik yangınları C tipi yangınlar içerisinde değerlendirilmektedir. Hatta bazı sıralamalarda E tipi yangın çeşidi olarak da görülen elektrik yangınlarında ABC özellikte olan kuru kimyevi tozlu yangın söndürme tüpleri kullanılabilir. Karbondioksitli yangın söndürücülerde C tipi yangınlarda kullanılan ekipmanlardan biridir. Elektrik nedeniyle oluşan yangınlarda köpüklü yangın söndürücüler ve halokarbonlu yangın söndürücülerde kullanılabilen seçenekler arasındadır.


Yangın Merdiveni Hangi Malzemeden Yapılır?

Yangın merdivenleri aşırı yük taşıma durumuna bağlı olarak NPI ve NPU metallerden üretilmektedir. Bu metaller binaların yapımında ve iş makinelerinin üretiminde de kullanılır. Yüksek dayanıklılıkta olması ile bilinen bu metal profiller yangın merdivenlerinde de olası dış etkenlere karşı yüksek mukavemet sağlar. Kullanıcı yükü daha az olan yapılarda yangın merdiveni için kutu profiller tercih edilebilir. Yangın merdiveni kaynaklı ve demonte şeklinde de yapılabilir. Yangın merdiveni imalatı için mutlaka yangın danışmanından görüş alınmalı ve bazen mühendis onayı da gerekebilmektedir.

 

Yangın Merdiveni Hangi Binalarda Zorunlu?


Yangın ihtimalinin olduğu ve tek katlı olmayan hemen her yapıda yangın merdiveni kullanımı zorunludur. Toplanma alanı olarak kabul edilen kütüphane, düğün salonu, hastane, okul, restoran ve tiyatro gibi mekanlarda yangın merdiveni kullanılması zorunludur. Eğitim alanı olarak bilinen dershane, okul, etüt merkezi gibi 6 kişi ve ya daha fazla kişinin kullandığı mekanlarda da yangın merdivenleri kullanmak gerekir. Cezaevleri, oteller, pansiyonlar, yurtlar, alışveriş merkezleri, apartmanlar, büro olarak kullanılan apartmanlar yangın merdiveninin zorunlu olduğu alanlardır. İmalathaneler, fabrikalar, mağazalar, depolar yangın merdiveninin olması gereken diğer zorunlu alanlardır.

Yangın Merdiveni Kaç Katta Zorunludur 2020?

l Yangın merdiveni 7 katı geçen konutlarda,

l Tek olmayan ve üstte katları olan evlerde

l Sıralı olmayan ve yüksek olan yapılarda,

l 21,50 metreden yüksek olup tek bir çıkış kapısı olan yapılarda yangın merdiveni kullanılması zorunludur.

l Hasta sayısı 15’ten fazla olan sağlık kuruluşlarında iki adet çıkış olması gerekir. Yangın merdiveni ise çıkışlardan birini sağladığı için zorunludur.

l Yatak sayısı 20’den fazla ve bina yüksekliği 15,5 metreden yüksek olan konaklama alanlarında ikinci bir yangın merdiveni çıkışının bulunması zorunludur. Fabrika, depo, imalathane, büro tipi binalar, atölye, mağaza, dükkan gibi yerlerde yangın merdiveninin bulunması zorunludur.


Yangın Merdiveni Nerede Olmalı?
Yangın merdivenleri bina içerisinde ve bina dışında olmak üzere iki farklı şekilde konumlandırılabilmektedir. 7 katı aşmayan yapılarda bina dışına monte edilebilen yangın merdivenleri 7 katın üzerindeki yapılarda bina içerisinde hazırlanmaktadır. Dışarıya hazırlanması gereken yangın merdivenleri binaların sağ ve sol kısımlarında bulunan merdiven boşluklarına sabitlenmesi uygun görülmektedir. Bina dışına yapılacak yangın merdivenlerinin dönel şekilde olmamasına dikkat edilerek Z tipi merdivenler tercih edilmelidir.
Bina içerisine hazırlanacak olan yangın merdivenleri ise aynen bina içerisinde bulunan merdivenler gibi z tipi şeklinde ilerlemektedir. Mimari olarak yapılara bu tip yangın merdivenleri dahil edilebilir.

Yangın Merdiveni Bodrum Kata İnmek Zorunda Mı?
Yangın yapıların herhangi bir katında ve ya bodrumda meydana gelebilir. Bu nedenle yangın merdivenlerinin bodrum katlardan kaçış için de kullanılması gerekir. Yüksek katlı binalarda ve atölye gibi çalışma alanlarında yangın merdivenlerinin bodrum kata kadar inmesi ve bodrumdan da yangın merdivenine ulaşılacak alanın güvenli bir şekilde oluşturulması zorunludur. Yüksek katlı olmayan ve kişi sayısının fazla olmadığı yapılarda eğer bodrum katlar aktif olarak kullanılmıyorsa yangın merdiveni kullanımı zorunlu olmayabilir.

Tek Kanat Yangın Kapıları:
Tek kanatlı yangın kapıları genellikle kişi sayısının fazla olmadığı ve yüksek katlı olmayan yapılarda kullanılmaktadır. Yangınla kaçış alanı olan yangın merdivenlerinin arasında bulunan tek kanat yangın kapıları özel malzemelerden üretilmektedir. Üzerinde ise yönlendirici işaretler bulunması sayesinde yangından kaçışı kolay hale getirmektedir.

Çift Kanat Yangın Kapıları:
Yangından kaçış sırasında yapıların içerisinde 50’den fazla insan bulunuyorsa ve yangın tahliyesi sırasında dışarı çıkarılması gereken özel eşyalar bulunuyorsa çift kanat yangın kapıları kullanılmaktadır. Genellikle alışveriş merkezleri, hastaneler ve fabrika gibi noktalarda çift kanat yangın kapılarının kullanımına daha çok rastlanmaktadır.

Metal Menfezli Yangın Kapıları:
Metal menfezli yangın kapıları düzenli olarak havalandırılması gereken alanlar için kullanılan kapılardır. Menfezler arasından dışarıdaki havanın içeri girebildiği bu yapılar teknik odalarda kullanılmaktadır. Yangın sırasında menfez aralıklarının kapandığı bu yapılarda yangına dayanıklı metaller kullanılmaktadır. Ayrıca kendiliğinden kapanabilme özelliğine sahip menteşe yapıları sayesinde yangının etkileri başka alanlara yayılmamaktadır.

Paslanmaz Kapılar:
Olası dış etkenlere karşı yüksek dayanıklılık sağlayan paslanmaz kapılar yangın sırasında kullanılan su ve diğer yangın söndürücü malzemelerden etkilenmez. Nemli hava koşullarının olduğu ortamlarda paslanmaz kapılar sıkça kullanılmaktadır.

Yangın Kapısı Aksesuarları:
Yangın kapılarının üzerinde yangın çıkışı olduğunu gösteren tabela ya da sticker ürünler bulunabilir. Yangın kapısı kilidi ve yangın kapısını açmak için hazırlanmış olan kollar, yangına dayanıklı fitiller ve giyotin gibi aksesuarlarda kullanılmaktadır.

Şaft Kapakları:
Yangından korunması gereken elektrik tesisatı gibi alanların korunması amacıyla oluşturulan yangına dayanıklı kapaklı alanlara şaft kapağı denmektedir. Dekoratif bir görünüme sahip olan bu alanlar yangının bina içerisinde bulunan tesisatı etkilemesini engelleyerek yangının etkilerini en aza indirir.

Depo Tipi Sprinkler:
Yangın sırasında ortamda oluşan alevleri en aza indirmek ve insanların hemen müdahale edemediği ortamlara yangın söndürücü su gibi maddelerin iletilmesini sağlamak sprikler yardımı ile olur. Depo tipi ola sprinkler ise üst üste depolanacak olan eşyalar arasında oluşan yangını söndürmeyi amaçlar. Basınçlı ve yeterli miktarda suyun depolama alanına ulaşmasına yardımcı olur.

Geniş Korumalı Tip Sprinkler:
Hafif ve orta olan yangınlarda normal sprinklere göre daha geniş bir alana söndürücü madde ulaştıran geniş korumalı sprinkler yangına kısa sürede müdahale etmeyi amaçlar. Otel, kütüphane, hastane gibi hemen müdahale edilmesi gereken alanlarda sıkça kullanılır.

Konut Tipi Sprinkler:
Hafif yangın ihtimalinin olduğu ev, ofis, otel gibi alanlarda konut tipi sprinkler kullanılmaktadır. Bu sprinkler inşaat sektöründe yeni yapılara dahil edilen güvenlik önlemlerinden sayılmaktadır.

Kuru Tip Sprinkler:
Söndürücü olarak kullanılacak olan suyun donma tehlikesinin bulunduğu alanlarda kuru tip sprinkler kullanılır. Standart ve hızlı tepki olmak üzere iki farklı ayarı bulunur.

Standart Korumalı Sprinkler:
Sıcaklığa duyarlı olarak üretilen bu tür sprinkler hafif ve orta tehlikedeki mahallerde kullanılabilmektedir. Ofis, rezidans ve fabrika gibi alanlarda kullanılabilirler. Yangın güvenliği için mutlaka bir yangın danışmanı ile ile iletişim sağlayınız. 0216 621 98 42